top of page

Φωνοφοβία

Η Φωνοφοβία μπορεί να είναι μια ακραία περίπτωση μισοφωνίας

Η φωνοφοβία είναι ένα σύμπτωμα που ανήκει στις διαταραχές ευαισθησίας σε ήχους (DST -  Decreased Sound Tolerance) μαζί με την υπερακουσία και τη μισοφωνία. Όπως μαρτυρά και ο όρος (φωνοφοβία = φωνή + φόβος) η φωνοφοβία αναφέρεται στην κατάσταση εκείνη κατά την οποία ένα συγκεκριμένο μοτίβο ήχου ή ένας ήχος με συγκεκριμένο περιεχόμενο ή ένας ήχος που προέρχεται από συγκεκριμένη πηγή προκαλεί έντονο φόβο ή/και τρόμο. Στην πραγματικότητα, υπάρχουν ορισμένοι ήχοι που προκαλούν φόβο στους περισσότερους ανθρώπους, όπως για παράδειγμα ο ήχος του οδοντιατρικού τροχού ή ο ήχος που δημιουργείται από τον σεισμό. Σε τέτοιες περιπτώσεις πρόκειται απλά για μια φυσιολογική αντίδραση σε έναν ήχο που έχει συσχετιστεί με τον πόνο που μπορεί να προκαλέσει το οδοντιατρικό εργαλείο ή τις καταστροφές που φέρνει ένας σεισμός. Ο όρος φωνοφοβία όμως χρησιμοποιείται για τις περιπτώσεις όπου ένας κοινός, καθημερινός ήχος προκαλεί σταθερά και με συνέπεια, ακραίες αντιδράσεις, επηρεάζοντας την ποιότητα ζωής του ατόμου.

Ο βιολογικός μηχανισμός της φωνοφοβίας δεν είναι ακόμα γνωστός, όμως ο τρόπος με τον οποίο επηρεάζει τη ζωή αρκετών ανθρώπων μπορεί να εξηγηθεί ικανοποιητικά από το Νευροφυσιολογικό Μοντέλο. Σύμφωνα με το Νευροφυσιολογικό Μοντέλο του P. J. Jastreboff η φωνοφοβία, όπως και η μισοφωνία, προκύπτει μετά από τη δημιουργία συνάψεων μεταξύ τους μεταιχμιακού και των κεντρικών ακουστικών δομών. Το μεταιχμιακό ή λιμβικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την παραγωγή των συναισθημάτων του ανθρώπου, οπότε δημιουργώντας συνάψεις με τον ακουστικό φλοιό προκαλείται συσχετισμός μεταξύ συγκεκριμένων ήχων και συναισθημάτων. Στην περίπτωση της φωνοφοβίας τα συναισθήματα περιορίζονται σε φόβο.

Η Φωνοφοβία σχετίζεται με το στρες 

Μια κοινή αιτία φωνοφοβίας αποτελεί ο φόβος πως ένας συνηθισμένος, για τους περισσότερους ανθρώπους, ήχος μπορεί να προκαλέσει βλάβη στην ακοή, να δημιουργήσει βαρηκοΐα ή να επιδεινώσει το ήδη υπάρχον πρόβλημα1. Συχνά η φωνοφοβία συνυπάρχει με υπερακουσία, όμως δε θα πρέπει να συγχέονται οι δυο διαταραχές καθώς απαιτούν διαφορετική προσέγγιση αποκατάστασης.

Σύμφωνα με  μελέτες, η φωνοφοβία εμφανίζεται με μεγάλη συχνότητα σε βαρήκοους ασθενείς που υποβάλλονται σε επέμβαση αναβολεκτομής2. Τα συμπτώματα υποχωρούν σε λίγες ημέρες έως ένα χρόνο μετά την επέμβαση. Αρκετά συχνή, επίσης, είναι η εμφάνιση της φωνοφοβίας σε ασθενείς με ημικρανίες που στις περισσότερες περιπτώσεις συνοδεύεται από φωτοφοβία3.

Η θεραπεία της φωνοφοβίας είναι εξατομικευμένη, βασίζεται στη θεραπεία με ήχους και συνδυάζεται πάντοτε με συνεδρίες γνωσιακής θεραπείας και συμβουλευτικής. Όπως και στην μισοφωνία η χρονική διάρκεια της θεραπείας είναι κατ’ ελάχιστο εννέα μήνες και μπορεί να διαρκέσει έως 18 μήνες.

Εφόσον εσείς ή κάποιος αγαπημένος σας πιστεύεται ότι υποφέρει από Φωνοφοβία κλείστε ένα ραντεβού αξιολόγησης.
Κλείστε ένα ραντεβού 

Συχνές ερωτήσεις:

Μπορεί ένα άτομο να υποφέρει από φωνοφοβία και υπερακουσία μαζί; 

Άτομα που βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να υποφέρουν και από τις δύο διαταραχές. Επίσης μπορεί να συνυπάρχουν σε περιστατικά με ημικρανίες ή μαζί με εμβοές σε περιπτώσεις με ελαφριά κρανιοεγκεφαλική κάκωση.  

Οι τεχνικές αντιμετώπισης της φωνοφοβίας μοιάζουν με τις τεχνικές αντιμετώπισης άλλων διαταραχών ευαισθησίας σε ήχους; 

Η μισοφωνία και η φωνοφοβία έχουν αρκετά κοινά στοιχεία και μπορούν να αντιμετωπιστούν με τεχνικές Γνωσιακής Συμπεριφορικής Θεραπείας, Συστηματικής Αποευαισθητοποίησης καθώς και πιο αποτελεσματiκά με Τεχνική Επανεκπαίδευσης σύμφωνα με το Νευροφυσιολογικό μοντέλο (TRT - Tinnitus Retraining Therapy). 

Ποια είναι η χρονική διάρκεια μιας συνεδρίας αξιολόγησης; 

Μια συνεδρία αξιολόγησης διαρκεί μιάμιση με δύο ώρες. Είναι πάντα χρήσιμο ο ενδιαφερόμενος να συνοδεύεται από κάποιο αγαπημένο πρόσωπο, να είναι ξεκούραστος και να μην υπάρχει πίεση χρόνου.

 

Πόσο εύκολο είναι να διαγνωστεί ότι ένα άτομο υποφέρει από φωνοφοβία;

Η φωνοφοβία είναι μια διαταραχή που έχει πρόσφατα περιγραφή και δεν έχει σαφή κλινικά στοιχεία. Υπάρχουν όμως ποιοτικά χαρακτηριστικά που βοηθάνε σημαντικά στην τελική εκτίμηση.

1. Jastreboff MM, Jastreboff PJ. Component of decreased sound tolerance: hyperacusis, misophonia, phonophobia. ITHS News Letter 2001;2:5–7.

2. H. Mathisen (1969) Phonophobia After Stapedectomy, Acta Oto-Laryngologica, 68:1-6, 73-77, DOI: 10.3109/00016486909121544

3. Vingen, J., Pareja, J., Storen, O., White, L. and Stovner, L. (1998). Phonophobia in migraine. Cephalalgia, 18(5), pp.243-249.

bottom of page